هایفما

خونریزی به داخل اتاق قدامی چشم تحت عنوان هایفما(Hyphema) شناخته می شود. هایفما می تواند خودبه خود و یا به دنبال بیماری های چشمی خاص روی دهد ولی شایع ترین عامل آن ضربات وارد بر چشم است. علت بروز هایفما پارگی عروق موجود در ریشه عنبیه (قسمت رنگی چشم) است. 

علل ایجاد هایفما

• ضربات وارد به چشم
• به دنبال جراحی های داخل چشم 
• به صورت خود به خودی 

مورد اخیر به دلیل بیماری های چشمی که باعث رشد عروق جدید در اتاق قدامی چشم می شوند مانند دیابت یا گلوکوم نئوواسکولار به وجود می آید. بعضی از ضایعات مادرزادی چشمی هم می تواند در کودکی باعث بروز هایفمای خودبه خودی شوند. 

علائم و نشانه های هایفما

• تاری دید 
• درد چشم 
• مشاهده رسوب خون در داخل چشم 

درمان هایفما
درصورتی که هایفما به دلیل سیستمیکی که تظاهرات داخل چشمی نیز دارد مثل بیماری دیابت ایجاد شده باشد، درمان بیماری زمینه ای جزء اصلی اقدامات درمانی را تشکیل می دهد. نکته مهم در درمان هرنوع از هایفما، استراحت مطلق در بستر به حالت نیمه نشسته است که باعث رسوب خون، پیشگیری از عود خونریزی و تسریع در جذب لخته خون می شود. تماشای تلویزیون و مطالعه کردن بی خطر هستند. مدت زمان استراحت حداقل 5 روز است. پس از این دوره می توان فعالیت های عادی روزمره را به تدریج از سر گرفت. 
درمان هایفما عمدتاً دارویی است ولی در موارد خاصی ممکن است اقدامات جراحی نیز ضرورت پیدا کند. 
استفاده از آسپیرین در این دوره مجاز نیست ولی برای کاهش درد می توان از استامینوفن استفاده کرد. استفاده از سایر داروهای ضد انعقادی مثل وارفارین باید تحت نظر و با تجویز پزشک انجام شود. لازم است در دوران استراحت از وارد شدن هر نوع ضربه ای به چشم جداً جلوگیری شود و برای این منظور گذاشتن (شیلد) پوشش پلاستیکی روی چشم آسیب دیده الزامی است. 

عوارض هایفما
تاری دید ناشی از هایفما طی دوره درمان به تدریج کاهش می یابد و درصورتیکه عارضه دیگری به طور هم زمان ایجاد نشده باشد باید طی دو هفته دید به حالت اولیه بازگردد. افزایش فشار داخل چشمی از خطرناک ترین عوارض هایفما است که زمان بروز آن می تواند از ابتدای بروز هایفما تا حتی سال ها بعد متغیر باشد، بنابراین لازم است که بیماری که یک بار مبتلا به عارضه هایفما شده به طور مرتب هر چند ماه یک بار ویزیت شده و فشار داخل چشم او اندازه گیری شود. لازم به ذکر است که افزایش فشار داخل چشمی عموماً توسط خود بیمار قابل تشخیص نیست و به همین دلیل معاینات دوره ای منظم الزامی هستند. در مراجعات چشم پزشکی حتماً به پزشک خود در مورد سابقه هایفما اطلاع دهید تا معاینات مربوطه انجام شود. 
درصورتیکه هایفما شدید باشد و خون قسمت عمده ای از اتاق قدامی را پوشانده باشد ممکن است باعث رنگ گرفتن قرنیه چشم شود که این عارضه به خصوص در کودکان کمتر از 9 سال به دلیل خطر ایجاد تنبلی چشم بسیار مهم است. بنابراین تا زمان جذب شدن کامل خون داخل چشمی، معاینات روزانه توصیه می شود. در بزرگسالان بروز این عارضه می تواند باعث تاخیر در روند بهبود بینایی حتی تا دو سال گردد. به خاطر داشته باشید که در خونریزی های داخل چشمی یا به عبارت دیگر هایفما که ناشی از ضربه باشد، عموماً سایر اجزای چشم مثل مردمک، عدسی، شبکیه و حتی عصب بینایی ممکن است آسیب دیده باشند، بنابراین ممکن است علیرغم بهبود هایفما، دید بیمار بهبود نیابد. دراین موارد امکان دارد نیاز به اقدامات تشخیصی درمانی اضافی جهت بررسی آسیب های همراه وجود داشته باشد. 

مراقبت های ویژه 
بیماری که یک بار دچار هایفما شده است باید در تمام طول عمر خود مانع از وقوع آسیب مجدد به چشم شود. به همین دلیل ادامه فعالیت های ورزشی که ممکن است همراه با ضربات وارده به ناحیه چشم باشند (مانند ورزش های رزمی) توصیه نمی شود. علاوه بر این، چشم آسیب دیده همواره حساس تر از چشم سالم خواهد بود و به همین دلیل حتی اگر ضربه ای جزئی به چشمی که سابقه هایفما دارد وارد شد باید جدی گرفته شده و در اسرع وقت معاینه شود. 
در پایان مجدداً یادآوری می شود که پس از بهبود مرحله حاد هایفما ، معاینات دوره ای برای تمامی طول عمر لازم است.