بلفاریت التهاب پلک ها بویژه در لبه آنهاست. این بیماری شایع بوده و ممکن است بر اثر یک عفونت خفیف میکروبی و یا بیماری پوستی منتشر ایجاد شود.
بلفاریت به دو شکل رخ می دهد: بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی. در بلفاریت قدامی قسمت جلویی و خارجی پلک که محل اتصال مژه هاست درگیر می شود. دو علت شایع بلفاریت قدامی عفونت های میکروبی و سبوره هستند. در بلفاریت خلفی که ناشی از مشکلات غدد چربی پلک (غدد meibomian) است قسمت داخلی پلک گرفتار می شود. دو بیماری پوستی که سبب بلفاریت خلفی می شوند عبارتند از: آکنه روزاسه و شوره سر.
علائم و نشانه ها
صرف نظر از نوع بلفاریت، علائمی که معمولاً در بلفاریت دیده می شوند عبارتند از: خارش، سوزش، اشکریزش، احساس جسم خارجی، پوسته پوسته شدن (روی مژه ها و در گوشه چشم و یا روی پلک)، خشکی، و قرمزی لبه های پلک.
در صورت وجود چنین علائمی مراجعه به چشم پزشک لازم است. در صورتی که بلفاریت درمان نشود، در دراز مدت سبب ضخیم شدن لبه های پلک، متسع شدن مویرگ ها، تریکیازیس (رشد معکوس مژه ها به طرف داخل چشم)، ریزش مژه ها، اکتروپیون (برگشتن پلک به طرف خارج) و انتروپیون (برگشتن پلک ها به طرف داخل) شود. همچنین ممکن است منجر به واکنش ها و عوارضی در سطح ملتحمه و قرنیه گردد.
درمان
درمان بلفاریت ممکن است مشکل باشد زیرا معمولاً عود می کند. درمان بستگی به نوع بلفاریت دارد. درمان ممکن است شامل کمپرس گرم روی پلک ها، تمیز کردن آنها، استفاده از آنتی بیوتیک و/یا ماساژ پلک باشد. اگر بلفاریت سبب خشکی چشم شود ممکن است استفاده از قطره اشک مصنوعی یا پماد های لوبریکانت (که سبب کم شدن اصطکاک پلک با سطح چشم می شود) هم لازم باشد. گاهی برای کنترل التهاب از کورتون هم استفاده می شود ولی اثرات جانبی این داروها مانع استفاده دراز مدت از آنهاست.
کمپرس گرم سبب شل شدن پوسته های روی چشم می شود و به این ترتیب هنگام تمیز کردن پلک این پوسته ها راحت تر جدا می شوند. کمپرس گرم همچنین سبب گرم شدن و شل شدن پلاک هایی می شود که غدد چربی پلک را مسدود می کنند. انسداد این غدد سبب ایجاد التهاب می شود. ابتدا دست هایتان را بشویید و حوله ای را که با آب گرم مرطوب شده است را روی چشمان بسته خود قرار دهید. در ابتدای دوره درمان، چشم پزشک ممکن است این کار را 4 بار در روز هر بار بمدت 5 دقیقه تجویز کند. پس از آن کمپرس گرم ممکن است یک بار در روز و بمدت چند دقیقه کافی باشد.
تمیز کردن پلک ها برای درمان بلفاریت ضروری است. این کار با ماساژ پلک ها با شامپو بچهء رقیق شده انجام می شود. برای ماساژ پلک ها ابتدا دستان خود را شسته و با کمک انگشتان یا گوش پاک کن یا گاز یا حوله تمیز لبه های پلک و حوالی مژه ها را توسط شامپو بچه ماساژ داده و سپس با آب ولرم کاملا" آب بکشید.
در بعضی از موارد تجویز آنتی بیوتیک به صورت پماد موضعی و یا درمان خوراکی ضروری است.
در صورتیکه غدد چربی پلک ها نیز اختلال عملکرد داشته باشند کمپرس گرم و ماساژ پلک برای خارج کردن چربی اضافی ضروری است. نحوه انجام ماساژ در این موارد توسط چشم پزشک به بیمار آموزش داده می شود.
از آنجا که بلفاریت تمایل به مزمن شدن دارد درمان ممکن است برای مدتی طولانی ادامه یابد. در صورتیکه بیمار از لنز تماسی استفاده کند، بسته به نوع بلفاریت، ممکن است لازم باشد در طول درمان بلفاریت و حتی بعد از آن از لنز استفاده نشود. برای بعضی از این بیماران لنز های با نفوذ پذیری بالا تجویز می شود و به بعضی دیگر توصیه می شود که دفعات تعویض لنز را بیشتر کنند. بعضی از بیماران هم در استفاده از لنز مشکل پیدا خواهند کرد و باید از روش های دیگری برای اصلاح عیب انکساری خود استفاده کنند.
بهتر است از مواد آرایشی نیز استفاده نشود زیرا ممکن است مانع شستشوی پلک و ماساژ درمانی شود. در بعضی از موارد بلفاریت به بیمار توصیه می شود از شامپوهای ضد شوره برای سر و ابروها استفاده کند.